Belangrijkste begrotingsafwijkingen

5.1 Fysieke bedrijfsinfrastructuur (voordeel lasten € 4.505.000, nadeel baten € 4.505.000)
Over- en onderbestedingen op geraamde jaarbudgetten voor inkomsten en uitgaven van projecten worden over het algemeen veroorzaakt door afwijkingen ten opzichte van de verwachte fasering per jaar. Deze afwijkingen hebben geen invloed op (de toereikendheid van) het projectbudget.

Omdat hierdoor het resultaat op het jaarbudget wijzigt, wijzigt ook het bedrag dat op de balans wordt opgenomen. De afwijking op de baten en lasten die betrekking hebben op de boeking naar de balans, bedraagt respectievelijk € 1.6 miljoen lagere lasten en € 4.2 miljoen hogere baten. De bedragen zijn de tegenhangers van de afwijking op de gerealiseerde baten en lasten op de projecten.

De afwijkingen ten opzichte van de begroting hebben betrekking op het project Green Park Aalsmeer.

Green Park Aalsmeer (voordeel lasten € 2,8 miljoen , nadeel baten € 8,7 miljoen , beiden neutraal met balans)
In 2019 zijn er € 2,8 miljoen minder kosten gemaakt. € 1,3 miljoen heeft betrekking op verwervingen die in 2019 niet tot stand zijn gekomen, maar wel gepland waren. € 1,5 miljoen is te verklaren doordat er minder civieltechnisch werk is uitgevoerd. Een aantal kavels die in 2019 bouwrijp zou worden gemaakt is verschoven naar 2020. Dit heeft verschillende redenen. Er zijn bij verschillende bouwplannen juridische procedures tegen de verleende omgevingsvergunningen gevoerd. Over het algemeen kennen de procedures een positieve uitspraak, maar het levert wel vertraging op in de uitgifte en daardoor in de kosten voor bouwrijp maken. In een aantal gevallen hebben de betrokken partijen meer tijd nodig gehad dan verwacht om hun bouwplannen te concretiseren. Dat heeft te maken met de omvang en het investeringsvolume van de plannen of met de complexiteit van een ontwikkelproces bij een ondernemer met een initiatief voor nieuwbouw.

Daarnaast is er enige vertraging in de aanleg van Middenweg Oost (tussen de N201 en Machineweg) en de Molenvlietweg. De Molenvlietweg is verdeeld in 2 fasen, waarvan alleen fase 1 in 2019 is gestart.
In 2019 zijn minder kavels uitgegeven dan waarmee in het jaarplan van 2019 rekening was gehouden. Voor een deel ligt deze vertraging in de gevoerde planologische procedures. Anderzijds ligt de vertraging voor een deel bij de initiatiefnemers, die een langere voorbereidingstijd nodig hebben dan gepland. Een voorbeeld daarvan is het nieuwe hotel aan de Middenweg in deelgebied 7. Op basis van de herziene grondexploitatie is het de verwachting dat in 2020 de doorgeschoven projecten alsnog gerealiseerd worden.

Samenvatting taakvelden Grondexploitatie (niet bedrijventerreinen) en Ruimtelijke ordening voor grondexploitatie De Tuinen van Aalsmeer
Conform BBV is deze grondexploitatie opgeknipt in een bouwgrond in exploitatie (actief grondbeleid) en een faciliterend deel. De mutaties worden daarom opgeknipt in de jaarrekening toegelicht op taakveld  Grondexploitatie (niet bedrijventerreinen) en taakveld Ruimtelijke ordening en op taakveld ). Voor beide delen is conform regelgeving een aparte voorziening aanwezig.

De Tuinen Aalsmeer actief: verlagen verliesvoorziening (€ 421.000)
Conform BBV is deze grondexploitatie opgeknipt in een bouwgrond in exploitatie (actief grondbeleid) en een faciliterend deel. De mutaties worden daarom opgeknipt in de jaarrekening toegelicht op taakveld  Grondexploitatie (niet bedrijventerreinen) en taakveld Ruimtelijke ordening en op taakveld ). Voor beide delen is conform regelgeving een aparte voorziening aanwezig.

Na actualisatie van de grondexploitatie 2019 naar 2020 is het saldo in het actieve deel € 421.000 positief (op netto contante waarde). Dit wordt verklaard door:
a.    extra VTU en plankosten: € 0,62 miljoen
b.   extra civiele kosten € 0,46 miljoen
c.   niet verwerven van een perceel € 0,35 miljoen
d.    hogere opbrengsten gronduitgifte: € 1,15 miljoen

5.1 Grondexploitatie (niet bedrijventerreinen) (voordeel lasten € 2.740.000, nadeel baten € 2.809.000)
Omdat het resultaat van bouwgrondexploitaties elk jaar op de balans wordt opgenomen, is het saldo van baten en lasten in evenwicht. Uitzonderingen hierop zijn winstnemingen en een vrijval of een toevoeging aan de voorziening grondexploitaties en bouwprojecten (ten behoeve van projecten met een negatief resultaat) of overige gerelateerde voorzieningen.

Mutaties voor bouwgrondexploitaties met invloed op het resultaat (voordeel lasten € 270.000, voordeel baten € 298.0000)
De Tuinen Aalsmeer actief: verlagen verliesvoorzi ening (€ 421.000)
De voorziening grondexploitaties en bouwprojecten betreft alleen het deel van het project De Tuinen van Aalsmeer met actief grondbeleid. Omdat deze voorziening is bepaald op netto contante waarde, wordt het bedrag jaarlijks opgehoogd. In 2019 is deze ophoging € 216.000, dit is € 54.000 minder dan begroot.
Door diverse mutaties als gevolg van de grondexploitatie actualisatie is de verliesvoorziening met € 421.000 verlaagd. Voor een verklaring, zie hiervoor.

De begrote winstneming van het project Meervalstraat-Roerdomplaan van € 91.000 is niet gerealiseerd door vertraging in het project. Het project is vertraagd door de beroepsprocedure van het bestemmingsplan.

Bouwgrondexploitaties (afwijkingen op lasten en/of baten van projecten, zonder invloed op het resultaat)
Over- en onderbestedingen op geraamde jaarbudgetten voor inkomsten en uitgaven van projecten worden over het algemeen veroorzaakt door afwijkingen ten opzichte van de verwachte fasering per jaar. Deze afwijkingen hebben geen invloed op (de toereikendheid van) het projectbudget.
Omdat hierdoor het resultaat op het jaarbudget wijzigt, wijzigt ook het bedrag dat op de balans wordt opgenomen. De afwijking op de baten en lasten die betrekking hebben op de boeking naar de balans, bedraagt respectievelijk € 163.000 hogere lasten en € 8,7 miljoen lagere baten. De bedragen zijn de tegenhangers van de afwijking op de gerealiseerde baten en lasten op de projecten.

De afwijking op de baten en lasten bedragen respectievelijk € 8,7 miljoen hogere lasten en € 163.000 hogere baten. De verschillen zijn voornamelijk te verklaren door ontwikkelingen binnen de hierna vermelde grondexploitaties.  

De Tuinen van Aalsmeer (bouwgrond in exploitatie, voordeel lasten € 2,6 miljoen, nadeel baten € 847.000, neutraal met balans)
In het project de Tuinen van Aalsmeer zijn in 2019 € 847.000 minder inkomsten gerealiseerd en € 2,6 miljoen minder uitgaven. Het verschil aan de inkomstenkant komt hoofdzakelijk door het vertragen van het project Laurierhof.
Aan de uitgavenkant is een aantal verwervingen (€ 700.000) doorgeschoven naar komend jaar door vertragingen. Het overige verschil zit hoofdzakelijk in vertraging civiele kosten, samenhangend met tragere uitgifte. De vertraging wordt veroorzaakt doordat onderhandelingen over deelprojecten langer duren dan voorzien en door opgetreden PFAS-problematiek in het deelproject Zwarteweg,

Meervalstraat-Roerdomplaan (voordeel lasten € 119.000 , neutraal met balans)
Het verschil van € 120.000 minder uitgaven wordt met name veroorzaakt door aanpassing van de planning uitgifte waardoor civiele kosten zijn verschoven in de tijd. Er is vertraging opgetreden door de beroepsprocedure van het bestemmingsplan.

VVA terrein woningbouw (voordeel lasten € 96.000, nadeel baten € 767.000 , neutraal met balans)
Het verschil aan inkomsten van € 767.000 wordt veroorzaakt door vertraging in de uitgifte op beide locaties in dit project. De inkomsten komen naar verwachting komend jaar en het jaar daarna binnen. Vanwege deze aangepaste planning zijn ook € 96.000 civiele kosten doorgeschoven in de tijd samenhangend met deze uitgifte. Het duurt langer dan vooraf gedacht om overeenstemming te bereiken met de beoogde ontwikkelaars.

Grondexploitaties in voorbereiding (voordeel lasten € 23.000 , neutraal met balans)
Herenweg 61
De ruimtelijke procedure om voor de woonbestemming wordt naar verwachting in 2020 vastgesteld.
Na vaststelling van de nieuwe bestemming wordt er een taxatie uitgevoerd om de grondprijs voor de verkopen kavel te bepalen. De opbrengst wordt verwacht in 2021.

Graaf Willemlaan 1-3
Het is de intentie deze locatie in te zetten voor de realisatie van een gezondheidscentrum in Kudelstaart. De planvorming hiervoor is in 2019 gestart op basis van een voorstel van een initiatiefnemer. Het onderzoek naar de (financiële) haalbaarheid loopt en wordt begin 2020 afgerond. Daarna wordt een samenwerkingsovereenkomst met de initiatiefnemer gesloten en worden afspraken gemaakt om de ruimtelijke procedure te starten en kan de grondverkoop worden voorbereid.   

5.1 Ruimtelijke ordening (nadeel lasten € 903.000, nadeel baten € 3.000)
Facilitaire projecten
Bij facilitair grondbeleid wordt de bestemming uit de ruimtelijke maatregel gerealiseerd door particulieren. Hierbij dient de gemeente de kosten, die nodig zijn om de voorgenomen bouwplannen te verwezenlijken, te verhalen op de particuliere ontwikkelaar. Daardoor is het saldo van baten en lasten over het algemeen in evenwicht. Een deel van deze lasten betreft toevoegingen aan reserves van bijdragen van ontwikkelaars voor bovenwijkse voorzieningen, kunstzinnige verfraaiing of aanpassingen in de buitenruimte. Deze toevoegingen aan reserves worden verantwoord op taakveld 0.10 Mutaties reserves programma 5.

Uitzondering op het budgettair neutrale saldo zijn kosten die niet kunnen worden verhaald. Deze moeten als verlies worden genomen in het jaar dat dit zich voordoet. Voor verwachte toekomstige tekorten wordt een voorziening getroffen.
De overige afwijkingen op baten en lasten zijn budgettair neutraal en betreffen faseringsverschillen binnen de projecten.

Mutaties facilitaire projecten met invloed op het resultaat (nadeel lasten € 940.000)
Het nadelig resultaat wordt voornamelijk veroorzaakt door de toevoeging aan de voorziening facilitaire projecten van totaal € 838.000  bestaande uit de volgende onderstaande onderdelen:

De Tuinen Aalsmeer: ophogen verliesvoorziening facilitair (€ 823.000)
Het afgelopen jaar is het exploitatieplan Polderzoom fase 2 vastgesteld (31 oktober 2019), samen met het bestemmingsplan Polderzoom fase 2. Deze twee planfiguren zijn thans onherroepelijk en is dus planologisch de weg vrij om te gaan bouwen.
In het exploitatieplan en de grondexploitatie van de gemeente zijn de actuele kostenramingen verwerkt, zoals kosten voor PFAS en andere gebleken kosten uit bodeminformatie.
Het totale effect van het exploitatieplan en de reguliere actualisatie van de grondexploitatie ultimo 2019 is € 823.000 negatief, waarmee de verliesvoorziening is opgehoogd. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door:

a.   € 354.000 extra kosten saneren (incl. PFAS) en sloop op basis van actuele bodeminformatie,
b.   € 693.000 extra kostenraming bouw- en woonrijp maken o.b.v. uitgewerkt plan,
c.    € 689.000 extra VTU en plankosten voor de looptijd van het project totaal (6 jaar),
d.   € 833.000 hogere exploitatiebijdragen (vastgesteld exploitatieplan),
e.     €  80.000 voordeel door lagere kosten verwerving door gesloten anterieure overeenkomst (€ 25.000)    en overig index effecten.

Zuiderkerk (€ 15.000 verliesvoorziening)
Het treffen van de (beperkte) verliesvoorziening houdt verband met vertraging in het project door de ontwikkelaar waardoor de gemeente de buitenruimte pas later kan inrichten. De voorziening is het gevolg van de prijsstijgingen die daarmee samengaan.

Niet begrote negatieve resultaten van diverse facilitaire projecten (nadeel lasten € 43.000)
In 2019 zijn kosten gemaakt voor het project Aalsmeerderweg (€ 19.400), waar in twee eerdere jaren een exploitatiebijdrage voor ontvangen is. De inkomsten zijn in het verleden verwerkt in het rekeningresultaat, waardoor nu een nadeel ontstaat.
Daarnaast is voor elf overige facilitaire projecten onvoorziene uitgaven gemaakt die niet bekostigd konden worden uit de exploitatiebijdrage (€ 23.600)

Afwijkingen op dotaties aan reserve buitenruimte voor nazorg en bovenwijks (nadeel € 67.000 minder afdracht)
De toevoeging aan de reserves buitenruimte voor nazorg en bovenwijks hangt samen met de exploitatiebijdragen op de diverse projecten. Als de exploitatiebijdrage ontvangen wordt, wordt de toevoeging gedaan. De exploitatiebijdragen voor bovenwijks zijn € 114.000 lager, voor buitenruimte nazorg zijn ze € 47.000 hoger.

5.2 Wonen en bouwen (nadeel lasten € 112.000, voordeel baten € 189.000)
Omgevingsvergunning verlening (nadeel lasten € 119.000)
Er zijn in het laatste deel van 2019 meer grote vergunningaanvragen binnengekomen dan verwacht. Dat leidt tot meer inhuurlasten om de aanvragen af te kunnen handelen. De hieraan verbonden extra legesinkomsten komen in 2020 binnen.

Toezicht omgevingsvergunning (voordeel lasten € 70.000)
Het voordeel wordt voornamelijk veroorzaakt door de vrijval van de reservering van afgesloten grote projecten 2017.

Dwangsommen (nadeel lasten € 130.000, voordeel baten € 183.000)
Het is beleid  dat verbeurde dwangsommen in principe  worden ingevorderd. Deze inkomsten zijn niet te voorzien en worden niet verwerkt in de begroting. In 2019 is € 171.000 aan dwangsommen opgelegd, waarvan € 130.000 als dubieus wordt gezien en leidt tot een toevoeging aan de voorziening dubieuze debiteuren. Gemotiveerde verzoeken tot matiging of de solvabiliteit van de overtreder zijn bijvoorbeeld redenen waarom invordering niet of slechts gedeeltelijk plaatsvindt.
Daarnaast heeft betaling en/of correctie van opgelegde dwangsommen geleid tot een vrijval van de voorziening met € 12.000 in 2019.

Inhaalslag handhavingsdossier  (voordeel lasten € 44.000 )
In de 2e helft van 2019 is begonnen met het opstarten van de inhaalslag op handhavingsdossiers in relatie tot de gewenste omgevingsvisie.  Het zwaartepunt van de inhaalslag ligt in de komende jaren 2020,2021 en 2022. Het verzoek is om het restantbudget van 2019 over te hevelen naar 2020.

Diverse begrotingswijzigingen kleiner dan € 40.000 (voordeel lasten 23.000 en voordeel baten € 6.000)

5.5 Beheer overige gebouwen en gronden (voordeel lasten € 66.000, voordeel baten € 643.000)
Beheer gebouwen (voordeel baten € 375.000)
Op beheer gebouwen zijn de baten € 375.000 hoger. Dit is voornamelijk het gevolg van vrijval, na herbeoordeling van de noodzakelijke omvang, van € 455.000 vanuit de onderhoudsvoorziening. Met daar tegenover een restitutie van in 2018 onterecht in rekening gebrachte huur met betrekking tot de Oude Veiling van € 33.000, alsmede van huurderving door het leegkomen van een voor sloop bestemd pand aan de Meervalstraat ad € 43.000.

Beheer woningen (voordeel baten € 247.000)
Op beheer woningen zijn de baten € 247.000 hoger, vrijwel in zijn geheel het gevolg van de verkoop van een woning aan de Oosteinderweg waar geen boekwaarde meer tegenover stond.

Nieuwbouw en renovatie (voordeel lasten € 57.000)
Op nieuwbouw en renovatie is er een voordeel op de lasten van € 57.000 in verband met de vrijval van een niet meer benodigd budgetrestant voor sloop van een schuur en kas aan de Bilderdammerweg.

Diverse begrotingsafwijkingen kleiner dan € 40.000 (voordeel lasten € 9.000, voordeel baten € 21.000)

Reservemutatie (voordeel toevoeging € 67.000)
Mutatie reserve bovenwijkse voorzieningen (voordeel toevoeging € 114.000) en mutatie reserve onderhoud/instandhouding onbebouwde buitenruimtevoorzieningen (nadeel toevoeging €  48.000)
De toevoeging aan de reserves buitenruimte voor nazorg en bovenwijks hangt samen met de exploitatiebijdragen op de diverse projecten. Als de exploitatiebijdrage ontvangen wordt, wordt de toevoeging gedaan. De exploitatiebijdragen voor bovenwijks zijn € 114.000 lager, voor buitenruimte nazorg zijn ze € 47.000 hoger.